ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ ΙΕΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

https://www.facebook.com/Polisma-Publications-567651376660038/

https://ftb.academia.edu/AlexiosPanagopoulos

http://www.biblionet.gr/author/51557/Αλέξιος_Παναγόπουλος

http://www.pemptousia.gr/author/ddr-alexios-panagopoulos/

http://www.stamoulis.gr/ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ-ΑΛΕΞΙΟΣ_au-743615.aspx

http://www.stamoulis.gr/Στοιχεία-Παιδαγωγικής-Ανθρωπολογίας-Ιερού-Χρυσοστόμου_p-378722.aspx

http://www.stamoulis.gr/ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ-ΑΛΕΞΙΟΣ_au-746609.aspx


Αλ. Παναγόπουλος (1999), «Στοιχεία παιδαγωγικής ανθρωπολογίας Ιερού Χρυσοστόμου», εκδ. Νεκτ. Παναγόπουλος, Αθήνα (προλογικός χαιρετισμός αν. καθηγητή Παν/μίου Πάτρας Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών, Κων/νου Γρηγοριάδη), σσ. 106. 
Πρόκειται για ερευνητικό έργο που αποτελεί απαύγασμα πολυετούς προσπάθειας, επιστημονικής έρευνας και διδακτικής μεθοδολογικής εμπειρίας και αναφέρεται σ’ ένα πρώτο σχεδίασμα στο θεμελιώδες οντολογικό και υπαρξιακό πρόβλημα του παιδευτικού ενεργήματος.
Ερευνάται το βασικό χαρακτηριστικό ιστορικό γνώρισμα της χριστιανικής ανθρωπολογίας που έχει ως βάση της την αγάπη, ακόμα και όταν η τιμωρία θεωρείται αναγκαία πρέπει να επιβάλλεται φιλάνθρωπα. Ο Ιω. Χρυσόστομος καταξιώνεται μέσα από την έμπρακτη χριστιανική ζωή και το ορθόδοξο βίωμα, μέσα από τα σπουδαία και μοναδικά έργα του, ως ο μεγαλύτερος παιδαγωγός και καθοδηγητής όλων των αιώνων. Ζεί και διδάσκει στον χρυσό αιώνα της Εκκλησίας, γίνεται παράδειγμα προς μίμηση και διώκεται από τον φθόνο τον οποίο αγγόγιστα υπομένει.
Στα εισαγωγικά του βιβλίου παρουσιάζεται σχεδίασμα της ιστορίας της παιδαγωγικής. Κατόπιν η ελευθερία στην αγωγή ως τρόπος διαμόρφωσης της ύπαρξης, η διαταραχή της ψυχοσωματικής αρμονίας, η θεραπευτική παιδαγωγική αξία του παιδαγωγούμενου, ο άνθρωπος ως το «περισπούδαστον του Θεού, ακόμη και ο δούλος και η πόρνη». Το μυστήριο του Βαπτίσματος ως το επισφράγισμα της ψυχοσωματικής αρμονίας, η κενοδοξία ως αλλοιωτική δύναμη της ύπαρξης, το «θέατρο» ως ολεθριτήριο της βιο-ψυχοσωματικής ύπαρξης, η ασωτεία της ύπαρξης, η μόρφωση ως μεταμόρφωση. Αιτία του κακού η εσφαλμένη ανατροφή από τη βρεφική ηλικία και των δύο φύλων, η ψυχή του παιδιού ως ωεοϊδρυμένη πόλη, η θεραπευτική αγωγή του νόμου, οι κανόνες για την αγωγή της πύλης της γλώσσας, της ακοής, της όρασης, κτλ.
Προβάλλεται η τέχνη της αγωγής ως σπουδαίο και πολύ δύσκολο ενχείρημα. Η τέχνη αυτή απαιτεί αυταπάρνηση και είναι πολυσύνθετη. Η ψυχική επαφή με τον εσωτερικό κόσμο των παιδιών, προυποθέτει από τον παιδαγωγό την απόλυτη ειλικρίνεια και την όσο το δυνατόν ευρύτητα αντιλήψεως, καθώς και ισχυρά εφόδια όπως την υπομονή και την ευδιαθεσία. Ο παιδαγωγούμενος θα πρέπει μέσα στην ψυχή του να διαισθανθεί ότι δεν έχει απέναντί του ένα τιμωρό δικαστή αλλά ένας διδάσκαλο που με αγάπη ζητά υπακοή στις θείες εντολές. Ο Ιω. Χρυσόστομος τονίζει ότι οι γιατροί δεν εφαρμόζουν μία μόνο μέθοδο θεραπείας για τους ασθενείς τους. Επίσης για την κάθε περίπτωση έχουν το κατάλληλο φάρμακο. Οι γονείς ως οι πρώτοι και γνήσιοι παιδαγωγοί και στην συνέχεια οι διδάσκαλοι θα πρέπει να είναι καλοί, καθαροί, και έμπειροι στην μεταμορφωτική διαδικασία του ενχειρήματος της μετάδοσης της εν Χριστώ αλήθειας. Γι’ αυτό και η Εκκλησία χρησιμοποιεί κάθε μέσο και τρόπο, ώστε ο άνθρωπος να σχετίζεται σωστά με τον κόσμο, να τον σέβεται, να τον φροντίζει, και να μεταποιεί ακόμα και το υλικό στοιχείο σε κοινωνία αγάπης και ζωής του Θεού.
Εξάγεται ο ιστορικός παιδαγωγικός χαρακτήρας στη σωστή χρήση των σωστών μεθόδων ενώ η μελέτη πραγματεύεται ένα από τα σημαντικότερα παιδαγωγικοκοινωνικά κείμενα του Ιωάννου Χρυσοστόμου. Η μεγάλη πρωτοτυπία του έργου είναι ότι αποτελεί ένα πόνημα στο οποίο προβάλλεται η ζωοποιητική μεθοδολογία του Ιω. Χρυσοστόμου για τον ανακεφαλαιωτικό χαρακτήρα της εν Χριστώ αλήθειας, το ενυπόστατο γνώρισμα της ευαγγελικής αλήθειας (=Χριστός), την προσωπική προσκόλληση του ανθρώπου στην αλήθεια, τη φανέρωση των εσχάτων κινήτρων της ύπαρξης. Η ποιμαντική και παιδαγωγική εργασία του είχε προσωπικό χαρακτήρα που απέβλεπε στην καλυτέρευση του έσω ανθρώπου. Προσφέρει στην «κατ’ εικόνα Θεού» τον τρόπο για το «καθ’ ομοίωσιν» με επαγωγικό τρόπο και με τη βοήθεια της παραγωγής την αληθινή πατρότητα του Θεού, που αποκαλύπτεται βασικά από τα πρόσωπα των γονέων, διδασκάλων, πνευματικών πατέρων και κάθε άλλου ανθρώπου.
Η αξία αυτων των βυζαντινών κειμένων είναι μοναδική μέχρι σήμερα.