ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ & ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΟΓΡΑΦΙΑ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ & ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΟΓΡΑΦΙΑ

https://www.facebook.com/Polisma-Publications-567651376660038/

https://ftb.academia.edu/AlexiosPanagopoulos

http://www.stamoulis.gr/ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ-ΑΛΕΞΙΟΣ_au-743615.aspx

http://www.stamoulis.gr/ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ-ΑΛΕΞΙΟΣ_au-746609.aspx

http://www.biblionet.gr/author/51557/Αλέξιος_Παναγόπουλος

http://www.pemptousia.gr/author/ddr-alexios-panagopoulos/
Αλ. Παναγόπουλος (2009), «Βυζαντινή & Εκκλησιαστική, Επιστολογραφία», Αθήνα, σσ. 60.
Δύο είδη εμφανίζονται στην βυζαντινή φιλολογία ως αντιπροσωπευτικότερα της βυζαντινής και εκκλησιαστικής περιόδου κατά την οποία λαμβάνουν ιδιαίτερη έκταση, μορφή, σημασία και λογοτεχνική αξία. Αυτά τα δύο είδη είναι η βυζαντινή υμνογραφία με την ποίηση και η βυζαντινή επιστολογραφία.
Η προβολή των σπουδαιότερων βυζαντινών επιστολών είναι η επιβάλλουσα ανάγκη για να γίνει αντιληπτό και να αναπτυχθεί η εξέταση του θέματος της τεχνικής των επιστολών αυτων, η αισθητική της, οι πηγές, η γλώσσα, τα είδη, κτλ.
Η μελέτη αρκετών επιστολών, όπως του Γρηγορίου Ναζιανζηνού, του Μεγάλου Βασιλείου, του Γρηγορίου Νύσσης, του Δ. Κυδώνη, του Μαν. Καλέκα και πολλών άλλων, καθώς και αρκετά κείμενα όπως του Μιχαήλ Ψελλού, του Ιωάννου Τζέτζου, του Μάξιμου Πλανούδη, του Ιωάννου Χορτασμένου, του Ιωσήφ Βρυέννιου, του Μανουήλ Παλαιολόγου, του Βησσαρίωνα, του Γεώργιου Σχολάριου και άλλων, έδωσαν την δυνατότητα συγκεκριμένων συμπερασμάτων.
Οι βυζαντινοί και εκκλησιαστικοί συγγραφείς, από την εποχή των Πατέρων μέχρι και τον ιε’ αιώνα, χρησιμοποίησαν διάφορους τύπους επιστολογραφίας. Δεν ακολούθησαν συγκεκριμένο επιστολικό τύπο, γιατί ήθελαν να ανταποκριθούν σε πρακτικές, ιστορικές και συναισθηματικές ανάγκες της κάθε εποχής. Οι ανάγκες αυτές διαφέρουν από τόπο σε τόπο και από εποχή σε εποχή, οι επιστολές είναι λοιπόν ηθικής ή θρησκευτικής φύσης, πολιτικής ή διπλωματικής, άλλοτε κοινωνικής ή συναισθηματικής. Πέρα από τον τύπο της επιστολής σημαντικό είναι να επισημάνουμε την πρωτότυπη ικανότητα των συγγραφέων των επιστολών στο να εκφραστούν, κινούμενοι μέσα σε λεκτικά πλαίσια, σε διακόσμηση εκφραστική και σε σύνθεση προσωπική