ΚΑΣΤΡΙΟΝ ΠΟΛΙΣΜΑ

ΚΑΣΤΡΙΟΝ ΠΟΛΙΣΜΑ

https://www.facebook.com/Polisma-Publications-567651376660038/

https://ftb.academia.edu/AlexiosPanagopoulos

http://www.biblionet.gr/author/51557/Αλέξιος_Παναγόπουλος

http://www.pemptousia.gr/author/ddr-alexios-panagopoulos/

http://www.stamoulis.gr/ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ-ΑΛΕΞΙΟΣ_au-746609.aspx

http://www.stamoulis.gr/ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ-ΑΛΕΞΙΟΣ_au-743615.aspx

https://www.politeianet.gr/sygrafeas/panagopoulos-alexios-33448

[...] Το Καστρίτσι, λοιπόν, αποδεικνύει αυτό το βιβλίο της ιστορίας του, έχει πολύ ενδιαφέρουσα ιστορική παρουσία. Είναι ενδιαφέρων τόπος αγροτικής καλλιέργειας - προτάσσονται οι μοναδικές κερασιές του - έχει ξηρό και υγιεινό κλίμα - τόπος αναρρωνυόντων ανέκαθεν, πριν εκατό χρόνια ήταν το καταφύγιο των ασθενών για ανάρρωση, για υγιεινή ζωή - έχει ανοικτότατο ορίζοντα, τόσες φυσικές ομορφιές, έχει και παρελθόν αξιόλογο που πάντοτε το κατέγραψε και το διέσωσεν η τοπική ιστορία. [...]

(από τον πρόλογο του βιβλίου)
Κάστριον Πόλισμα: Το Καστρίτσι των Πατρέων

Αλέξιος Παναγόπουλος

Ιδιωτική Έκδοση, 1997
119 σελ.
[Κυκλοφορεί]

Αλ. Παναγόπουλος (1997), «Κάστριον Πόλισμα - Το Καστρίτσι των Πατρών», εκδόσεις Παναχαιός (χαιρετισμός ιστορικού Κ.Ν.Τριανταφύλλου), σσ. 120.
Πρόκειται για είδος ερευνητικής ιστορικής εργασίας όπου γίνεται για πρώτη φορά η έρευνα και αναφορά για το «κάστριον πόλισμα» (όπως το ονομάζει ο Χαλκοκονδύλης), το οποίο έλαβε το όνομά του από το όνομα του κάστρου του αγίου αποστόλου Ανδρέου. Κι ενώ σύμφωνα με τους κανόνες της γλωσσολογίας από τα παρακείμενα χωριά, οικισμούς, πόλεις, πέρνουν τα ποτάμια και τα κάστρα το όνομά τους εντούτοις εδώ, το όνομα του κάστρου δίνει το όνομά του στο χωριό. Αυτό το κάστρο το έφτιαξαν οι Φράγκοι ως παρατηρητήριο στο στενό του Ρίου-Αντιρρίου, δηλ. για στρατηγικούς σκοπούς. Όλα τα ιστορικά και πολιτισμικά στοιχεία που αφορούν αυτόν τον τόπο αναφέρονται ως μια συλλογική ανθολογία πολιτισμικής και διδακτικής εθιμικής παράδοσης και αυθυπαρξίας. Η Πάτρα τότε ήταν η δεύτερη πόλη του κράτους, σε πληθυσμό και σε οικονομική κίνηση, η θαλάσσια πύλη για την Δύση. Τα συμβόλαια συντάσσονταν στην ελληνική γλώσσα ενώπιον του Λατίνου αρχιεπισκόπου και δυνάστη της Βαρωνίας των Πατρών. Οι κάτοικοι εδώ διατηρούν την πολιτισμική τους ταυτότητα, την παιδεία τους, την ορθόδοξη πίστη τους.
Αναζητούνται τα αίτια από ιστορικής πλευράς του σημαντικού ρόλου που έπαιξε αυτος ο γεωπολιτικός τόπος και χώρος, μέσα από την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία για την περιοχή αυτή. Γίνεται αναφορά στην γεωλογική ιστορία, στο Παναχαϊκό ή Βοϊδιά, στον Βελβιτσάνο ή Χάραδρο, για τον Σέλεμνο ποταμό και την μυθολογία του που ως τσοπάνος σαγήνευσε την θεά της θάλασσας να τον επισκεφτεί αλλά μετά αυτή ως θεά να τον εγκατελείψει και να πεθάνει από τον καημό του παίζοντας της φλογέρα του δίπλα στον ποταμό. Για το Πλαταναίϊκο ποτάμι και τον ναό του. Για το Ρίον και τα Ρίεια τους γυμνικούς αγώνες, για τους σφεντονιστές που χρησιμοποιήθηκαν απ’ εδώ στην τρωϊκό πόλεμο. Για την αχαϊκή συμπολιτεία και για αργότερα την εποχή της φραγκοκρατίας και τουρκοκρατίας.
Παρουσιάζεται το ιστορικό διάγραμμα των Δήμων της επαρχίας Πατρών από το 1833-1912, για τον κατοπινό δήμο Πατρέων και το Καστρίτσι. Γίνεται λόγος για τους γεωργικούς οικισμούς. Ακόμα και για ιστορικές ανακρίβειες και ιστορικές μαρτυρίες, για αρχαιολογικά ευρήματα, για το υδραγωγείο, για τα εκκλησιαστικά οικοδομήματα (αγ. Τεσσαράκοντα και αγ. Νικόλαος) και τα έθιμα, για τα τοπωνύμια, για την αρχιτεκτονική, την τοπογραφία των δύο μεγάλων ναών του πολίσματος. Για σύγχρονα ήθη και έθιμα, και μέσα από το φωτογραφικό παράρτημα σελ. 81-117. Γίνεται λόγος και για το κίνημα των Κολλυβάδων στην περιοχή, όπου ζούσαν μαζί Εβραίοι, Τούρκοι, Χριστιανοί.
Ως εκ τούτου συνάγεται μεθοδικά και αναλυτικά η συμβολή της τοπικής ιστορίας και του πολιτισμού μας στην διαμόρφωση του ορθόδοξου χριστιανικού ήθους. Για το βιβλίο αυτό ο συγγραφέας έλαβε τον έπαινο της Εταιρείας Μελετών Αχαϊκών, το 1998.
Η βυζαντινή εποχή αφορά και τον ως άνω γεωγραφικό χώρο για τον οποίο γίνονται αναφορές σε χειρόγραφα και βιβλία